Jak informuje gmina, poprawa jakości wody uzależniona jest od rodzaju wybranej do tego celu technologii. Projekt zaplanowano na dwa lata (2020 i 2021), a jego efektem ma być poprawa przeźroczystości wody oraz minimalizacja intensywnych zakwitów sinic w sezonie letnim. Pod koniec listopada 2020 r. zakończony został pierwszy etap oczyszczania jeziora, a dalsza jego część rozpocznie się najbliższą wiosną. Główna metoda rekultywacji polega na inaktywacji fosforu w osadach dennych, przy kontrolowanej resuspensji wywołanej podaniem tlenu do osadów dennych wraz z jednoczesnym dozowaniem substancji chemicznych. Następnie osady te zostaną skonsolidowane, co spowoduje ograniczenie procesu ich naturalnej możliwości do dalszego „wzburzenia". Wzmocnienie zakładanego efektu ekologicznego ma zostać osiągnięte z wykorzystaniem metod wspomagających, takich jak biomanipulacja, zastosowanie naturalnych algistatyków, czy też zabezpieczenie dopływów do jeziora.
W ubiegłym roku - oprócz inaktywacji fosforu w osadach dennych oraz toni wodnej - prace polegały m.in. na stworzeniu barier biologicznych mających za zadanie wytworzyć naturalny algistatyk powodujący ograniczenie namnażania się komórek fitoplanktonu. Przeprowadzono również biomanipulację z wykorzystaniem rodzimych gatunków małży i ryb, a także wykonano monitoring jeziora polegający na badaniu wody i osadów dennych oraz jego dopływów w minimum czterech terminach badawczych.
Kluczowe dla całego projektu były zabiegi przeprowadzone na przełomie lata i jesieni, realizowane przy pomocy jedynej tego typu na świecie jednostki pływającej „Proteus", służącej do inaktywacji fosforu bezpośrednio w osadach dennych oraz późniejszej ich konsolidacji. Prace rekultywacyjne realizowano zgodnie z wytycznymi określonymi w operacie wodno-prawnym.
Wśród drobnych sukcesów jest wzrost przeźroczystości wody na przełomie czerwca i lipca (około 1 metr widzialności krążka Secchiego) oraz wczesną jesienią (ok. 1,6 m widzialności krążka Secchiego). Dodatkowo, podczas sezonu letniego, gdy inne zbiorniki wodne zmagały się z intensywnym zakwitem sinic, kąpielisko w Zaniemyślu nie zostało zamknięte przez Stację Sanitarno-Epidemiologiczną. Działania rekultywacyjne wykonywane są m.in. przy użycia preparatu o nazwie PIX111 (chlorek żelaza), który służy do zablokowania biodostępnych dla fitoplanktonu form fosforu. Analizę próbek wody i osadów dennych, wykonywało zewnętrzne laboratorium chemiczne, posiadające odpowiednią akredytację.
Jak informuje gmina Zaniemyśl - drobne sukcesy osiągnięte w 2020 r. to dopiero początek starań o lepszy stan ekologiczny Jeziora Raczyńskiego. Największa intensyfikacja prac rekultywacyjnych w tym roku realizowana będzie wczesną wiosną, tak aby w okresie letnim zbiornik cieszył się nie tylko otwartym kąpieliskiem, ale również znaczną poprawą przeźroczystości wody. Wśród zabiegów, jakie planuje się jeszcze zrealizować wymienić należy zabezpieczenie dopływów jeziora oraz realizację zadań związanych z dalszą biomanipulacją (zarybianie sandaczem i szczupakiem).
Prace realizowane są przez spółkę PROTE Technologie dla Środowiska z Poznania, pod nadzorem naukowym i merytorycznym prof. Ryszarda Wiśniewskiego oraz mgr. inż. Łukasza Bryla. Jak jednak podkreśla gmina Zaniemyśl - sukces całej rekultywacji nie będzie możliwy bez pomocy mieszkańców Zaniemyśla, która objawiać powinna się w uregulowanej gospodarce wodno-ściekowej, prawidłowym nawożeniu swoich ogrodów oraz zwykłym dbaniu o sam akwen (zakaz śmiecenia, dokarmiania ptactwa wodnego chlebem, stosowania dużych ilości zanęt).
krzem